×
EN 397
Przemysłowe hełmy ochronne
EN 397 to europejska norma wyznaczająca standardy, wymagania fizyczne i funkcjonalne oraz metody testów dla hełmów ochronnych stosowanych w przemyśle, mających chronić przede wszystkim przed zagrożeniem ze strony spadających obiektów, których uderzenie może spowodować zagrożenie dla zdrowia i życia pracownika, jak np. uszkodzenie mózgu lub pęknięcie czaszki. Norma obejmuje także opcjonalne właściwości ochronne wobec innych zagrożeń występujących w przemysłowym środowisku pracy.
Przemysłowe hełmy ochronne w zależności od przeznaczenia mogą różnić się konstrukcją. Niezależnie od tych różnic można wyszczególnić wspólne podstawowe elementy:
• skorupa - zewnętrzna część hełmu, nadaje mu zasadniczy kształt; ma za zadanie przejąć część energii podczas przekazania jej do więźby, a także zapobiec kontaktowi ostrych przedmiotów z głową użytkownika; współcześnie do jej produkcji stosuje się głównie polietylen, ABS, lub laminaty poliestrowo-szklane;
• więźba - wewnętrzna część hełmu, przymocowana do skorupy i przylegająca do głowy użytkownika; jej zadaniem jest amortyzacja uderzenia i równomierne rozprowadzenie jego energii na możliwie największą powierzchnię, by nie narazić żadnego fragmentu czaszki na większe niebezpieczeństwo;
• pas główny - obejmuje głowę użytkownika na wysokości czoła i podstawy czaszki; w powiązaniu z więźbą umożliwia stabilne osadzenie hełmu na głowie, co jest bardzo istotne dla zagwarantowania skuteczności ochrony.
Według wytycznych normy, każdy kask powinien posiadać wytłoczone lub trwale naklejone na skorupę znakowanie, w postaci:
• numer normy,
• nazwa lub znak producenta,
• rok i miesiąc produkcji,
• rodzaj tworzywa,
• zakres rozmiarów,
• numer identyfikacyjny,
• oznaczenia wymogów dodatkowych (jeśli spełnione).
Wymagania obowiązujące dla wszystkich hełmów spełniających normę EN 397:
1. ochrona przed uderzeniami mechanicznymi - uzyskiwana dzięki wytrzymałości i właściwościom amortyzacyjny hełmu wynikającym z zastosowania odpowiednich materiałów oraz geometrycznych parametrów konstrukcyjnych; podczas przeprowadzanego testu, wartość energii docierającej do głowy po uderzeniu obiektu o wadze 5 kg z wysokości 1 m nie może przekroczyć 5 kN;
2. odporność na przebicia - podczas przeprowadzanego testu, krawędź obiektu o wadze 3 kg opuszczonego z wysokości 1 m nie może wejść w bezpośredni kontakt fizyczny z głową;
3. ognioodporność - podczas przeprowadzanego testu, hełm wystawiany jest na działanie płomienia; by próba zakończyła się pomyślnie, płomień nie może utrzymywać się na konstrukcji dłużej niż 5 s od usunięcia źródła ognia.
Testy na ochronę przed uderzeniami (1) i przebiciami (2) wykonywane są w temperaturze pokojowej, a także w temperaturze o wysokości 50℃ oraz -10℃.
Dodatkowo, hełm może zostać poddany testom nieobowiązkowym (w nawiasie podano oznaczenie, jakie musi występować na hełmie spełniającym dany wymóg):
1. odporność na działanie skrajnych temperatur (150℃ / -20℃ / -30℃) - testy na ochronę przed uderzeniami i przebiciami przeprowadzane są w temperaturze 150℃, -20℃ lub -30℃;
2. ochrona przed prądem elektrycznym (440 Vac) - hełm chroni użytkownika w przypadku krótkotrwałego, przypadkowego kontaktu z przewodem elektrycznym o napięciu do 440 Vac;
3. odporność na zniekształcenie boczne (LD) – maksymalne możliwe odkształcenie hełmu musi być mniejsze lub równe 40 mm;
4. ochrona przed odpryskami płynnego metalu (MM) - podczas ekspozycji na odpryski stopionego metalu, hełm nie może się deformować ani ulegać uszkodzeniu.
Prawidłowy dobór hełmu ochronnego dla danego stanowiska pracy jest warunkiem koniecznym osiągnięcia skutecznej ochrony głowy. W doborze hełmu należy więc uwzględniać następujące aspekty:
• hełm powinien posiadać zakres regulacji długości pasa głównego gwarantujący dopasowanie do obwodu głowy użytkownika;
• hełm powinien zachowywać swoje parametry ochronne w całym zakresie temperatur występujących na danym stanowisku pracy;
• jeżeli na danym stanowisku pracy występują inne niebezpieczne dla głowy pracownika czynniki (np.: odpryski stopionego metalu, obecność metalowych elementów pozostających pod napięciem elektrycznym) to hełm powinien zapewniać przed nimi ochronę.